Με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης, αισθάνομαι την ανάγκη να μοιραστώ ένα σπάνιο φωτογραφικό τεκμήριο από το 1982, τραβηγμένο στις Στρατιωτικές Φυλακές Αυλώνα. Η φωτογραφία αποτυπώνει κρατουμένους που βρέθηκαν έγκλειστοι όχι για εγκλήματα ή πράξεις βίας, αλλά διότι αρνήθηκαν να φέρουν όπλο και να υπηρετήσουν στρατιωτικά, επικαλούμενοι τη θρησκευτική τους συνείδηση.
Στη μορφή αυτών των ανθρώπων αντικατοπτρίζεται ένα από τα πιο αθόρυβα και συχνά παραγνωρισμένα κεφάλαια της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας: ο διωγμός όσων παρέμειναν πιστοί στις ειρηνικές αρχές τους, ακόμη και με τίμημα την ελευθερία τους. Η στάση τους εγείρει βαθύτατα ερωτήματα για τη σχέση του ατόμου με το κράτος, για τα όρια της πειθαρχίας και της τιμής, και κυρίως για το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να υπακούει πρώτα στη φωνή της συνείδησής του.
Η υπενθύμιση αυτής της ιστορικής πραγματικότητας δεν αποσκοπεί στη διχόνοια, αλλά στην αναγνώριση και στον σεβασμό της διαφορετικότητας των πεποιθήσεων. Είναι καθήκον μας να μην αφήσουμε στη λήθη τους ανθρώπους που, σιωπηλά και με αξιοπρέπεια, αντιστάθηκαν σε αυτό που η συνείδησή τους δεν μπορούσε να δεχτεί
